Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, utworzony w
1945 r., jest największą uczelnią Polski Północnej zarówno pod względem
potencjału naukowego, jak i liczby oferowanych kierunków, form
kształcenia oraz liczby studentów i absolwentów. Dzięki włączeniu
Akademii Medycznej im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, co nastąpiło 24
listopada 2004 r., Uniwersytet stał się wieloprofilową uczelnią o
jeszcze silniejszym potencjale badawczym i szerokiej ofercie
dydaktycznej. W przeprowadzanych w ostatnich latach rankingach UMK
znalazł się w pierwszej piątce polskich uniwersytetów. Potwierdza to
wysoki poziom oferty badawczej i dydaktycznej.
UMK tworzy 17 wydziałów: Biologii i Ochrony
Środowiska, Chemii, Filologiczny, Fizyki, Astronomii i Informatyki
Stosowanej, Humanistyczny, Matematyki i Informatyki, Nauk Ekonomicznych i
Zarządzania, Nauk Historycznych, Nauk o Ziemi, Nauk Pedagogicznych,
Politologii i Studiów Międzynarodowych, Prawa i Administracji, Sztuk
Pięknych, Teologiczny i trzy wydziały Collegium Medicum w Bydgoszczy:
Lekarski, Farmaceutyczny oraz Nauk o Zdrowiu. Dwanaście wydziałów
posiada uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora, a jedenaście
- doktora habilitowanego.
Oprócz wydziałów, w działalności dydaktycznej,
naukowo-badawczej i organizacyjnej UMK uczestniczą jednostki
międzywydziałowe i ogólnouczelniane, centra ogólnouniwersyteckie i
zespoły interdyscyplinarne. O właściwe funkcjonowanie struktury
informatycznej Uniwersytetu dba Uczelniane Centrum Informatyczne.
Na UMK pracuje 4400 osób, w tym 2228 pracowników
naukowo-dydaktycznych. W tej grupie zatrudnionych jest ponad 500
samodzielnych pracowników naukowych - profesorów i doktorów
habilitowanych, 1122 doktorów oraz 476 magistrów i lekarzy.
Z bogatej oferty UMK korzysta obecnie około 31
tysięcy studentów, którzy kształcą się na 79 kierunkach studiów, ponad
100 specjalnościach, i ponad 60 kierunkach studiów podyplomowych. W
ostatnim roku UMK przyjął na studia prawie 12 tysięcy osób, a liczba
absolwentów od momentu powstania Uniwersytetu przekroczyła 100 tysięcy.
Studenci mają do wyboru m. in. unikalne w skali kraju studia
artystyczne, konserwatorskie, medyczne, inżynierskie oraz
międzywydziałowe interdyscyplinarne studia humanistyczne.
Kolejne kierunki studiów uzyskują pozytywną ocenę
Państwowej Komisji Akredytacyjnej, a astronomia, matematyka, politologia
i zarządzanie otrzymały bardzo rzadką ocenę wyróżniającą. Wdrożenie na
szerszą skalę punktowego systemu zaliczania zajęć zgodnie z zasadami
ECTS (European Credit Transfer System, czyli Europejski System Transferu
Punktów) umożliwia studentom realizowanie bardziej zindywidualizowanych
programów kształcenia, a także kontynuowanie nauki w innych uczelniach
polskich i zagranicznych. Studenci UMK mają możliwość odbywania jedno-
lub dwusemestralnych studiów zagranicznych w ramach europejskiego
programu ERASMUS. Dzięki współpracy Wydziału Nauk Ekonomicznych i
Zarządzania z Uniwersytetem Dominikańskim w Chicago (USA) w Toruniu
prowadzone są studia Master of Business Administration (MBA).
Co roku odbywa się na UMK ok. 60 konferencji,
sympozjów i sesji naukowych z udziałem kilku tysięcy uczonych z kraju i z
zagranicy. Pracownicy
Uczelnie Toruń realizują rocznie ponad 200 grantów
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Naukowcy utrzymują kontakty z
wieloma uczelniami i ośrodkami naukowymi w świecie, uczestniczą w
realizacji międzynarodowych projektów badawczych, m.in. w kolejnych
Programach Ramowych Unii Europejskiej. Uczeni wyjeżdżają na staże
naukowe, wykłady, konferencje i badania do wielu krajów świata;
corocznie odbywa się około 2000 takich podróży. Jednocześnie co roku
uczelnia gości ponad 500 naukowców zagranicznych z różnych krajów i
kontynentów. Wielu pracowników UMK należy do prestiżowych,
międzynarodowych organizacji naukowych i stowarzyszeń kulturalnych.
Rektor UMK reprezentuje
Uczelnie Toruń w Europejskim Stowarzyszeniu
Uniwersytetów (EUA).
Jako pierwsza uczelnia w kraju UMK uruchomił strefę
bezprzewodowego dostępu do Internetu, obejmującego prawie całe
miasteczko akademickie. Do dyspozycji studentów w Toruniu jest wiele
doskonale wyposażonych sal wykładowych i seminaryjnych, nowoczesne
laboratoria oraz 11 domów akademickich na 3200 miejsc (z telefonem i
łączem internetowym w pokojach). Dwa akademiki posiada Collegium Medicum
w Bydgoszczy.
Uniwersytet posiada nowoczesną bazę badawczą. Prace
prowadzone są w obiektach własnych oraz w innych ośrodkach w kraju, a
także za granicą, np. na Spitsbergenie. W latach 90. do prac
uniwersyteckich astronomów został włączony 32-metrowy radioteleskop w
podtoruńskich Piwnicach, trzeci pod względem wielkości w Europie.
Najnowszym potwierdzeniem wysokiej rangi naukowej Uczelni jest
utworzenie w jej ramach Krajowego Laboratorium Fizyki Atomowej,
Molekularnej i Optycznej (FAMO), umożliwiającego polskim fizykom
prowadzenie badań na światowym poziomie.
Uczelniane budynki usytuowane są w centralnej części
miasta i w miasteczku akademickim na toruńskich Bielanach. Po włączeniu
do UMK bydgoskiej Akademii Medycznej im. Ludwika Rydygiera w skład
infrastruktury Uniwersytetu weszły wszystkie jej budynki. Częścią
Uczelni są m.in. dwa bydgoskie szpitale:
Szpital Uniwersytecki nr 1 im.
dr. A. Jurasza oraz Szpital Uniwersytecki Nr 2 im. dr. Jana Biziela.
Wciąż następuje dynamiczny rozwój infrastruktury Uczelni - w ostatnich
latach powstał nowy budynek Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi, siedziba
Wydziału Farmaceutycznego, a także nowa część Wydziału Matematyki i
Informatyki. Rozbudowane zostało również miasteczko uniwersyteckie na
Bielanach - w 2011 r. powstało tu Collegium Humanisticum.
Jednym z ważniejszych wydarzeń w dziejach Uczelni
była wizyta papieża Jana Pawła II, który 7 czerwca 1999 r. spotkał się w
Auli UMK z rektorami wszystkich polskich szkół wyższych oraz innymi
reprezentantami świata nauki polskiej. Po pięciu latach od tego
wydarzenia Senat UMK przyznał Papieżowi tytuł doktora honoris causa UMK.
Uroczystość nadania tytułu miała miejsce 23 listopada 2004 r. w
Watykani
Wiele uczelnianych jednostek prowadzi działalność
edukacyjną na rzecz mieszkańców miasta i regionu. Regionalne Studium
Edukacji Informatycznej na Wydziale Matematyki i Informatyki oferuje
możliwość zdobycia Europejskiego Certyfikatu Umiejętności Komputerowych
(ECDL), a w ramach Regionalnej Akademii CISCO - możliwość uzyskania
międzynarodowych certyfikatów uprawniających do projektowania i
utrzymywania sieci komputerowych. O znaczeniu nauki i edukacji dla
całego regionu świadczy m.in. niezwykłe zainteresowanie mieszkańców
imprezami odbywającymi się w ramach Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki
oraz bydgoskich "Medicaliów". Wybitnie uzdolniona młodzież z całej
Polski może kształcić się w prowadzonym przez Uczelnię w Toruniu
publicznym Zespole Szkół Uniwersytetu Mikołaja Kopernika "Gimnazjum i
Liceum Akademickie".
W murach Uniwersytetu odbywają się kilkutygodniowe
lub całoroczne kursy języka i kultury polskiej dla obcokrajowców
studiujących lub pracujących na UMK oraz osób zainteresowanych nauką
języka polskiego.